RYTMIKA Z KSZTAŁCENIEM SŁUCHU
RYTMIKA – CELE KSZTAŁCENIA – WYMAGANIA OGÓLNE
1. Rozwijanie dyspozycji muzycznej
Uczeń realizuje ćwiczenia słuchowe, słuchowo-głosowe, słuchowo-ruchowe.
2. Kształcenie ekspresji muzycznej i muzyczno-ruchowej, twórczej postawy oraz kompetencji społecznych.
Uczeń tworzy własne wypowiedzi muzyczne, rozwija wyobraźnię i kreatywność.
3. Zdobywanie wiedzy ogólnomuzycznej
Uczeń rozpoznaje i świadomie nazywa zjawiska muzyczne.
CELE KSZTAŁCENIA – WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
1. Rozwijanie dyspozycji muzycznej
Uczeń:
1) świadomie i aktywnie słucha muzyki;
2) jest uwrażliwiony na zmiany wysokości dźwięków i relacje między nimi;
3) rozpoznaje barwę brzmienia instrumentów muzycznych;
4) realizuje różnymi sposobami puls i akcent metryczny oraz rytmy złożone z poznanych wartości;
5) rozpoznaje słuchowo i wykonuje różnymi sposobami motywy, tematy i frazy melodyczne, rytmiczne i melodyczno-rytmiczne;
6) śpiewa piosenki, ćwiczenia solfeżowe oraz fragmenty utworów z literatury muzycznej;
7) śpiewa i rozpoznaje:
a) gamy durowe, molową eolską oraz harmoniczną i ich triady,
b) trójdźwięki majorowe i minorowe w postaci zasadniczej,
c) interwały w motywach muzycznych (pryma czysta, sekunda mała i wielka, tercja mała i wielka, kwarta czysta, kwinta czysta oraz oktawa czysta),
d) rozwija umiejętności czytania nut głosem z zastosowaniem prawidłowej intonacji.
2. Kształcenie ekspresji muzycznej i muzyczno-ruchowej, twórczej postawy oraz kompetencji społecznych
Uczeń:
1) improwizuje ruchem, głosem oraz na instrumentach orffowskich;
2) wyraża ruchem nastrój i charakter muzyki;
3) reaguje ruchem na elementy dzieła muzycznego;
4) wykonuje lub tworzy akompaniament do piosenek i utworów instrumentalnych;
5) wykazuje się kreatywnością w tworzeniu i realizacji własnych pomysłów;
6) współpracuje w zespole w ramach przydzielonych zadań;
7) buduje relacje w grupie, oparte na zaufaniu i dzieleniu się wiedzą.
3. Zdobywanie wiedzy ogólnomuzycznej
Uczeń:
1) realizuje w ćwiczeniach i zabawach ruchowych poznane wartości (cała nuta, półnuta z kropką, półnuta, ćwierćnuta, ćwierćnuta z kropką, ósemka, ósemka z kropką, szesnastki, triola ósemkowa, synkopa) oraz odpowiadające im pauzy, grupy wartości złożonych
z ćwierćnut, ósemek i szesnastek;
2) stosuje zasady notacji i kaligrafii muzycznej w kluczu wiolinowym oraz nazwy literowe i solmizacyjne nut;
3) rozróżnia pojedyncze znaki chromatyczne (krzyżyk, bemol, kasownik), notację znaków przykluczowych;
4) buduje gamy i triady harmoniczne w tonacjach: C-dur, G-dur, F-dur oraz a-moll eolskiej i harmonicznej;
5) rozpoznaje w notacji i buduje gamowłaściwe trójdźwięki majorowe i minorowe w postaci zasadniczej;
6) nazywa interwały, podaje ich rozmiar (pryma czysta, sekunda mała i wielka, tercja mała i wielka, kwarta czysta, kwinta czysta oraz oktawa czysta) i odnajduje je w zapisie melodii;
7) rozpoznaje metrum dwudzielne i trójdzielne o ćwierćnutowej i ósemkowej jednostce miary;
8) stosuje podstawowe oznaczenia dynamiczne, artykulacyjne i agogiczne;
9) zapisuje i analizuje dyktanda rytmiczne i melodyczno-rytmiczne w formie: „uzupełnianek” i „układanek”;
10) zna nazwy oraz sposoby gry na instrumentach orffowskich;
11) stosuje graficzny obraz wartości, grup rytmicznych oraz pauz, kojarzy go z wyobrażeniem słuchowym;
12) kojarzy wysokość dźwięku z położeniem na pięciolinii oraz z jego nazwami.
Celem nauczania przedmiotu rytmika z kształceniem słuchu jest wprowadzenie dzieci w istotę muzyki, rozwój ich wrażliwości oraz indywidualnych zdolności muzycznych.
Cel ten realizowany jest poprzez działania praktyczne. Nauczyciel w realizacji przedmiotu wspiera i towarzyszy uczniowi w jego otwieraniu się na świat muzyki, pobudza i rozwija jego muzyczne zainteresowania. Buduje również pozytywną motywację do pracy. Nauczyciel uwrażliwia na pełen szacunku odbiór prezentacji i wypowiedzi innych uczniów.
Zadaniem nauczyciela jest obserwacja rozwoju postępów ucznia oraz informowanie o nich opiekunów i nauczycieli przedmiotu głównego.
Uczeń podejmuje inicjatywy wynikające z rozwijania pasji muzycznej. Czerpie radość z muzykowania solo i w zespole, jak również z odbioru muzyki. Wykorzystuje także umiejętności i wiedzę ogólnomuzyczną posiadaną w zakresie niezbędnym do zrozumienia i wykonywanych utworów. Kształcenie muzyczne wszechstronnie rozwija ucznia również w zakresie kompetencji interpersonalnych. Uczeń stosuje nabytą wiedzę i umiejętności w doświadczeniach praktycznych, które umożliwiają mu dalszy rozwój muzyczny.
Ważnym aspektem kształcenia jest właściwa kolejność poznawania i przyswajania wiedzy:
uczeń słucha, wykonuje, nazywa, zapamiętuje, odczytuje i zapisuje zjawiska muzyczne (zgodnie z założeniami metody Emile Jaques Dalcroze’a).
Wskazane jest, aby zajęcia przedmiotu rytmika z kształceniem słuchu oraz zespół rytmiczny prowadził jeden nauczyciel ze względu na korelację treści obu przedmiotów. W przypadku prowadzenia zajęć z przedmiotu rytmika przez dwie różne osoby, konieczna jest ścisła ich współpraca w celu realizacji treści zawartych w podstawie programowej obu tych przedmiotów.
Wiedza i kompetencje zdobyte za zajęciach rytmiki z kształceniem słuchu stanowią podstawę do nauki na kolejnym etapie edukacji muzycznej. Rytmika, kształcenie słuchu, audycje muzyczne, rytmika z kształceniem słuchu
Przeczytaj więcej informacji o zagadnieniach rytmiki.
